Istotą interwencji rolno-środowiskowo-klimatycznych jest promowanie praktyk przyczyniających się do ochrony siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków ptaków, ochrona zasobów genetycznych roślin uprawnych i zwierząt gospodarskich, organizmów pożytecznych w tym zapylaczy, a także krajobrazu.
Płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne przysługują rolnikowi lub zarządcy, jeżeli:
- został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;
- realizuje 5-letnie zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne,
- spełnia warunki przyznania płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach określonych interwencji lub wariantów określone w rozporządzeniu rolno-środowiskowo-klimatycznym,
- minimalna powierzchnia działki rolnej deklarowanej do płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej wynosi 0,1 ha.
Wymogi programu są związane m.in. z:
- ekstensywnym, rolniczym użytkowaniem gruntu (ekstensywny wypas, dostosowanie terminów koszenia lub wypasu do potrzeb ochrony przyrody, odpowiednia liczba pokosów),
- zachowaniem sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych, poprzez ich odpowiednie użytkowanie i pielęgnację,
- uprawą lub wytwarzaniem materiału siewnego zagrożonych erozją genetyczną roślin odmian regionalnych, amatorskich, roślin rzadko uprawianych lub odmian gatunków marginalnych oraz z chowem zwierząt ras lokalnych,
- zakładaniem i utrzymywaniem, przez odpowiednie użytkowanie wieloletnich pasów kwietnych stanowiących pożytki dla organizmów pożytecznych, w tym zapylaczy lub ogródków bioróżnorodności, czyli wielogatunkowych upraw sprzyjających zwiększaniu bioróżnorodności,
- 5-letnie zobowiązania (wymogi w postaci stosowania praktyk rolniczych przyjaznych dla środowiska).
Zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne można realizować w ramach Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027 wybierając jedną z następujących interwencji:
Interwencja 1. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000
Interwencja 2. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000
Interwencja 3. Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000
Interwencja 4. Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych
Interwencja 5. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
Interwencja 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie
Interwencja 7. Bioróżnorodność na gruntach ornych
Płatności w ramach działania są przyznawane corocznie, przez okres 5-letniego zobowiązania, rolnikom, którzy podjęli zobowiązanie i dobrowolnie przyjmują na siebie zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w zakresie danej Interwencji lub wariantu. Płatność w całości lub w części rekompensuje utracony dochód i dodatkowo poniesione koszty.
Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000 i Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000
Interwencja ta ma za zadanie ochronę cennych siedlisk przyrodniczych takich jak:
- zmiennowilgotne łąki trzęślicowe ;
- zalewowe łąki selernicowe i słonorośla;
- murawy;
- półnaturalne łąki wilgotne;
- półnaturalne łąki świeże;
- torfowiska;
oraz ochronę siedlisk lęgowych ptaków jak:
- rzadkich gatunków ptaków siewkowych (rycyk, kszyk, krwawodziób, czajka);
- dubelta i kulika wielkiego;
- wodniczki;
- derkacza.
Rolnik korzystający z tej interwencji zobowiązuje się do realizacji wymogów związanych z ekstensywnym rolniczym użytkowaniem gruntu, obejmujących w szczególności:
- stosowanie odpowiedniej liczby pokosów,
- ekstensywny wypas zwierząt,
- dostosowanie terminów koszenia lub wypasu do potrzeb ochrony przyrody.
Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000.
Ekstensywne użytkowanie rolnicze na trwałych użytkach zielonych na obszarach Natura 2000, aby zapobiec zanikaniu łąk i pastwisk oraz przeciwdziałać intensyfikacji rolnictwa. W ten sposób zapewniamy dogodne warunki bytowania dla wielu cennych siedlisk i gatunków, których występowanie zależy od prowadzenia działalności rolniczej.
Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych.
Ochrona sadów dawnych odmian drzew owocowych, nieprzydatnych do uprawy towarowej, lecz stanowiących cenne dziedzictwo i zasób genetyczny, a także środowisko życia wielu organizmów i cenny element krajobrazu wiejskiego. Wsparcie dotyczy istniejących, starych sadów, co najmniej 15 lat po nasadzeniu, w których liczba drzew owocowych odmian tradycyjnych jabłoni, gruszy, czereśni, wiśni lub śliw, wynosi co najmniej 12.
Bioróżnorodność na gruntach ornych.
- Wariant 1. Wieloletnie pasy kwietne.
- Wariant 2. Ogródki bioróżnorodność.
Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
- Wariant 1. Uprawa rzadkich gatunków lub odmian roślin.
- Wariant 2. Wytwarzanie materiału siewnego rzadkich gatunków lub odmian roślin.
Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie.
Celem tej interwencji jest zachowanie i gospodarcze wykorzystanie zasobów genetycznych zwierząt, hodowla zwierząt gospodarskich ras zachowawczych, takich jak:
- bydło (wsparcie do samic i samców) - polskie czerwone, białogrzbiete, polskie czerwono-białe, polskie czarno-białe;
- konie (wsparcie do samic i samców) - koniki polskie, huculskie, małopolskie, śląskie, wielkopolskie, zimnokrwiste (w typie sokólskim i sztumskim);
- owce (wsparcie do samic; stawka płatności uwzględnia utrzymanie samców) - wrzosówka, świniarka, olkuska, polska owca górska odmiany barwnej, merynos odmiany barwnej, uhruska, wielkopolska, żelaźnieńska, korideil, kamieniecka, pomorska, cakiel podhalański, merynos polski w starym typie, czarnogłówka, owca pogórza, polska owca górska i białogłowa owca mięsna;
- świnie (wsparcie do samic i samców) - puławska, złotnicka biała, złotnicka pstra;
- kozy (wsparcie do samic; stawka płatności uwzględnia utrzymanie samców) - koza karpacka, koza kazimierzowska i koza sandomierska.
Stawki płatności
Lp |
Interwencje rolno-środowiskowo-klimatyczne |
Warianty |
Stawka płatności |
1. |
Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000 oraz Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000 |
Ochrona siedlisk przyrodniczych |
|
Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe |
1568 zł/ha |
||
Zalewowe łąki selernicowe i słonorośla |
1452 zł/ha |
||
Murawy |
1612 zł/ha |
||
Półnaturalne łąki wilgotne |
1115 zł/ha |
||
Półnaturalne łąki świeże |
1497 zł/ha |
||
Torfowiska (wymogi kluczowe), |
912 zł/ha |
||
Torfowiska (wymogi kluczowe i uzupełniające) |
1536 zł/ha |
||
Ochrona siedlisk lęgowych ptaków |
|||
Ochrona siedlisk lęgowych rzadkich gatunków ptaków siewkowych (rycyk, kszyk, krwawodziób i czajka) |
1055 zł/ha |
||
Ochrona siedlisk lęgowych dubelta i kulika wielkiego |
1347 zł/ha |
||
Ochrona siedlisk lęgowych wodniczki |
1555 zł/ha |
||
Ochrona siedlisk lęgowych derkacza |
1055 zł/ha |
||
2. |
Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000 |
836 zł/ha |
|
3. |
Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych |
2 117 zł/ha. |
|
4. |
Bioróżnorodność na gruntach ornych |
Wariant 1. Wieloletnie pasy kwietne |
3 501zł/ha |
Wariant 2. Ogródki bioróżnorodności |
2 342 zł/ha |
||
5. |
Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
|
Wariant 1. Uprawa rzadkich gatunków lub odmian roślin |
1411 zł/ha |
Wariant 2. Wytwarzanie materiału siewnego rzadkich gatunków lub odmian roślin |
1619 zł/ha |
||
6. |
Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie
|
Wariant 1.1. Zachowanie lokalnych ras bydła - użytkowanie mleczne |
2738 zł/szt |
Wariant 1.2. Zachowanie lokalnych ras bydła - użytkowanie mięsne |
1752 zł/szt |
||
W ramach wariantów 1.1. i 1.2. dodatkowa płatność rekompensująca koszty udostępnienia samców w celu pozyskania nasienia (płatność przyznawana jest jednorazowo do danej sztuki). |
15131 zł/szt. |
||
Wariant 2.1.1.Zachowanie lokalnych ras koni - samice (konie małopolskie i wielkopolskie) |
2669 zł/szt |
||
Wariant 2.1.2..Zachowanie lokalnych ras koni - samce (konie małopolskie i wielkopolskie) |
5925 zł/szt |
||
Wariant 2.2.1 Zachowanie lokalnych ras koni - samice (konie śląskie) - |
2461 zł/szt. |
||
Wariant 2.2.2. Zachowanie lokalnych ras koni - samce (konie śląskie) |
5275 zł/szt. |
||
Wariant 2.3.1. Zachowanie lokalnych ras koni - samice (koniki polskie i huculskie) |
2395 zł/szt. |
||
Wariant 2.3.2. Zachowanie lokalnych ras koni - samce (koniki polskie i huculskie) |
5130 zł/szt |
||
Wariant 2.4.1. Zachowanie lokalnych ras koni - samice (konie zimnokrwiste w typie sztumskim i sokólskim) |
2185 zł/szt. |
||
Wariant 2.4.2. Zachowanie lokalnych ras koni - samce (konie zimnokrwiste w typie sztumskim i sokólskim) |
2513 zł/szt |
||
Wariant 3. Zachowanie lokalnych ras owiec |
500 zł/szt |
||
Wariant 4. Zachowanie lokalnych ras świń |
1335 zł/szt |
||
Wariant 5. Zachowanie lokalnych ras kóz |
953 zł/szt. |
Jeżeli na danym obszarze jest realizowane zobowiązanie ekologiczne, zobowiązanie ekologiczne PROW lub zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne PROW, płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna do tego obszaru nie przysługuje.
Beneficjent może realizować w swoim gospodarstwie jednocześnie jedną lub więcej interwencji/wariantów rolno-środowiskowo-klimatycznych. Nie można jednak realizować dwóch zobowiązań na tej samej powierzchni/działce.
W przypadku płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych (WPR 2023-2027), po spełnieniu warunków przyznania płatności, można ubiegać się o rekompensatę kosztów transakcyjnych. Rekompensata kosztów transakcyjnych przysługuje w ramach Interwencji 1. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000, Interwencji 2. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000 lub Interwencji 5. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie.
W ramach Interwencji 2. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000, płatności podlegają degresywności w zależności od powierzchni deklarowanej do płatności:
- 100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
- 75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
- 60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.
Ile możesz zyskać mając 40 ha TUZ w programie rolno-środowiskowo-klimatycznym w pakiecie "Półnaturalne łąki świeże"?
-> Możesz otrzymać dodatkowo 59 880 zł.