Program rolno-środowiskowy

Istotą interwencji rolno-środowiskowo-klimatycznych jest promowanie praktyk przyczyniających się do ochrony siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków ptaków, ochrona zasobów genetycznych roślin uprawnych i zwierząt gospodarskich, organizmów pożytecznych w tym zapylaczy, a także krajobrazu.

 

Płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne przysługują rolnikowi lub zarządcy, jeżeli:

  1. został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;
  2. realizuje 5-letnie zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne, 
  3. spełnia warunki przyznania płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach określonych interwencji lub wariantów określone w rozporządzeniu rolno-środowiskowo-klimatycznym,
  4. minimalna powierzchnia działki rolnej deklarowanej do płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej wynosi 0,1 ha.

 

Wymogi programu są związane m.in. z:

  1. ekstensywnym, rolniczym użytkowaniem gruntu (ekstensywny wypas, dostosowanie terminów koszenia lub wypasu do potrzeb ochrony przyrody, odpowiednia liczba pokosów),
  2. zachowaniem sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych, poprzez ich odpowiednie użytkowanie i pielęgnację, 
  3. uprawą lub wytwarzaniem materiału siewnego zagrożonych erozją genetyczną roślin odmian regionalnych, amatorskich, roślin rzadko uprawianych lub odmian gatunków marginalnych oraz z chowem zwierząt ras lokalnych,
  4. zakładaniem i utrzymywaniem, przez odpowiednie użytkowanie wieloletnich pasów kwietnych stanowiących pożytki dla organizmów pożytecznych, w tym zapylaczy lub ogródków bioróżnorodności, czyli wielogatunkowych upraw sprzyjających zwiększaniu bioróżnorodności, 
  5. 5-letnie zobowiązania (wymogi w postaci stosowania praktyk rolniczych przyjaznych dla środowiska).

 

Zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne można realizować w ramach Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027 wybierając jedną z następujących interwencji:

Interwencja 1.            Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000
Interwencja 2.            Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000 
Interwencja 3.            Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000 
Interwencja 4.            Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych 
Interwencja 5.            Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie 
Interwencja 6.            Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie 
Interwencja 7.            Bioróżnorodność na gruntach ornych

 

Płatności w ramach działania są przyznawane corocznie, przez okres 5-letniego zobowiązania, rolnikom, którzy podjęli zobowiązanie i dobrowolnie przyjmują na siebie zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w zakresie danej Interwencji lub wariantu. Płatność w całości lub w części rekompensuje utracony dochód i dodatkowo poniesione koszty.

 

Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000 i Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000

Interwencja ta ma za zadanie ochronę cennych siedlisk przyrodniczych takich jak:

  1. zmiennowilgotne łąki trzęślicowe ;
  2. zalewowe łąki selernicowe i słonorośla;
  3. murawy;
  4. półnaturalne łąki wilgotne;
  5. półnaturalne łąki świeże;
  6. torfowiska;

oraz ochronę siedlisk lęgowych ptaków jak:

  1. rzadkich gatunków ptaków siewkowych (rycyk, kszyk, krwawodziób, czajka);
  2. dubelta i kulika wielkiego;
  3. wodniczki;
  4. derkacza.

Rolnik korzystający z tej interwencji zobowiązuje się do realizacji wymogów związanych z ekstensywnym rolniczym użytkowaniem gruntu, obejmujących w szczególności:

  1. stosowanie odpowiedniej liczby pokosów,
  2. ekstensywny wypas zwierząt,
  3. dostosowanie terminów koszenia lub wypasu do potrzeb ochrony przyrody.

Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000.

Ekstensywne użytkowanie rolnicze na trwałych użytkach zielonych na obszarach Natura 2000, aby zapobiec zanikaniu łąk i pastwisk oraz przeciwdziałać intensyfikacji rolnictwa. W ten sposób zapewniamy dogodne warunki bytowania dla wielu cennych siedlisk i gatunków, których występowanie zależy od prowadzenia działalności rolniczej. 

Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych.

Ochrona sadów dawnych odmian drzew owocowych, nieprzydatnych do uprawy towarowej, lecz stanowiących cenne dziedzictwo i zasób genetyczny, a także środowisko życia wielu organizmów i cenny element krajobrazu wiejskiego. Wsparcie dotyczy istniejących, starych sadów, co najmniej 15 lat po nasadzeniu, w których liczba drzew owocowych odmian tradycyjnych jabłoni, gruszy, czereśni, wiśni lub śliw, wynosi co najmniej 12. 

Bioróżnorodność na gruntach ornych.

  1. Wariant 1. Wieloletnie pasy kwietne.
  2. Wariant 2. Ogródki bioróżnorodność.

Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie

  1. Wariant 1. Uprawa rzadkich gatunków lub odmian roślin.
  2. Wariant 2. Wytwarzanie materiału siewnego rzadkich gatunków lub odmian roślin.

Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie.

Celem tej interwencji jest zachowanie i gospodarcze wykorzystanie zasobów genetycznych zwierząt, hodowla zwierząt gospodarskich ras zachowawczych, takich jak:

  1. bydło (wsparcie do samic i samców) - polskie czerwone, białogrzbiete, polskie czerwono-białe, polskie czarno-białe;
  2. konie (wsparcie do samic i samców) - koniki polskie, huculskie, małopolskie, śląskie, wielkopolskie, zimnokrwiste (w typie sokólskim i sztumskim);
  3. owce (wsparcie do samic; stawka płatności uwzględnia utrzymanie samców) - wrzosówka, świniarka, olkuska, polska owca górska odmiany barwnej, merynos odmiany barwnej, uhruska, wielkopolska, żelaźnieńska, korideil, kamieniecka, pomorska, cakiel podhalański, merynos polski w starym typie, czarnogłówka, owca pogórza, polska owca górska i białogłowa owca mięsna;
  4. świnie (wsparcie do samic i samców) - puławska, złotnicka biała, złotnicka pstra;
  5. kozy (wsparcie do samic; stawka płatności uwzględnia utrzymanie samców) - koza karpacka, koza kazimierzowska i koza sandomierska.

 

Stawki płatności

Lp

Interwencje rolno-środowiskowo-klimatyczne

Warianty

 Stawka płatności

1.

Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000 oraz Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000

Ochrona siedlisk przyrodniczych

Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe

1568 zł/ha

Zalewowe łąki selernicowe i słonorośla

1452 zł/ha

Murawy

1612 zł/ha

Półnaturalne łąki wilgotne

1115 zł/ha

Półnaturalne łąki świeże

1497 zł/ha

Torfowiska (wymogi kluczowe),

912 zł/ha

Torfowiska (wymogi kluczowe i uzupełniające)

1536 zł/ha

Ochrona siedlisk lęgowych ptaków

Ochrona siedlisk lęgowych rzadkich gatunków ptaków siewkowych (rycyk, kszyk, krwawodziób i czajka)

1055 zł/ha

Ochrona siedlisk lęgowych dubelta i kulika wielkiego

1347 zł/ha

Ochrona siedlisk lęgowych wodniczki

1555 zł/ha

Ochrona siedlisk lęgowych derkacza

1055 zł/ha

2.

Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000

836 zł/ha

3.

Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych

2 117 zł/ha.

4.

Bioróżnorodność na gruntach ornych

Wariant 1. Wieloletnie pasy kwietne

3 501zł/ha

Wariant 2. Ogródki bioróżnorodności

2 342 zł/ha

5.

Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie

 

Wariant 1. Uprawa rzadkich gatunków lub odmian roślin

1411 zł/ha

Wariant 2. Wytwarzanie materiału siewnego rzadkich gatunków lub odmian roślin

1619 zł/ha

6.

Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie

 

Wariant 1.1. Zachowanie lokalnych ras bydła - użytkowanie mleczne

2738 zł/szt

Wariant 1.2. Zachowanie lokalnych ras bydła - użytkowanie mięsne

1752 zł/szt

W ramach wariantów 1.1. i 1.2. dodatkowa płatność rekompensująca koszty udostępnienia samców w celu pozyskania nasienia (płatność przyznawana jest jednorazowo do danej sztuki).

15131 zł/szt.

Wariant 2.1.1.Zachowanie lokalnych ras koni - samice (konie małopolskie i wielkopolskie)

2669 zł/szt

Wariant 2.1.2..Zachowanie lokalnych ras koni - samce (konie małopolskie i wielkopolskie)

5925 zł/szt

Wariant 2.2.1 Zachowanie lokalnych ras koni - samice (konie śląskie) -

2461 zł/szt.

Wariant 2.2.2. Zachowanie lokalnych ras koni - samce (konie śląskie)

5275 zł/szt.

Wariant 2.3.1. Zachowanie lokalnych ras koni - samice (koniki polskie i huculskie)

2395 zł/szt.

Wariant 2.3.2. Zachowanie lokalnych ras koni - samce (koniki polskie i huculskie)

5130 zł/szt

Wariant 2.4.1. Zachowanie lokalnych ras koni - samice (konie zimnokrwiste w typie sztumskim i sokólskim)

2185 zł/szt.

Wariant 2.4.2. Zachowanie lokalnych ras koni - samce (konie zimnokrwiste w typie sztumskim i sokólskim)

2513 zł/szt

Wariant 3. Zachowanie lokalnych ras owiec

500 zł/szt

Wariant 4. Zachowanie lokalnych ras świń

1335 zł/szt

Wariant 5. Zachowanie lokalnych ras kóz

953 zł/szt.

 

Jeżeli na danym obszarze jest realizowane zobowiązanie ekologiczne, zobowiązanie ekologiczne PROW lub zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne PROW, płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna do tego obszaru nie przysługuje.

 

Beneficjent może realizować w swoim gospodarstwie jednocześnie jedną lub więcej interwencji/wariantów rolno-środowiskowo-klimatycznych. Nie można jednak realizować dwóch zobowiązań na tej samej powierzchni/działce.

 

W przypadku płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych (WPR 2023-2027), po spełnieniu warunków przyznania płatności, można ubiegać się o rekompensatę kosztów transakcyjnych. Rekompensata kosztów transakcyjnych przysługuje w ramach Interwencji 1. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000, Interwencji 2. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000 lub Interwencji 5. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie.

 

W ramach Interwencji 2. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000, płatności podlegają degresywności w zależności od powierzchni deklarowanej do płatności:

  1. 100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
  2. 75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
  3. 60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.

 

Ile możesz zyskać mając 40 ha TUZ w programie rolno-środowiskowo-klimatycznym w pakiecie "Półnaturalne łąki świeże"?

-> Możesz otrzymać dodatkowo 59 880 zł.