Obszary z roślinami miododajnymi
Ekoschemat polega na utworzeniu obszaru z roślinami miododajnymi przez wysiew mieszanki składającej się z co najmniej dwóch gatunków roślin miododajnych z określonej listy, która nie obejmuje obcych gatunków inwazyjnych. Dodatkowo obowiązuje zakaz prowadzenia produkcji rolnej (w tym zakaz wypasu i koszenia) w terminie do dnia 31 sierpnia oraz zakaz stosowania środków ochrony roślin.
Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi
W ramach tego ekoschematu płatność roczna przyznawana jest do powierzchni gruntów objętych poszczególnymi praktykami. Wsparciem w ramach interwencji objętych jest 8 praktyk.
Ekoschemat Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, mogą realizować tylko te gospodarstwa, które spełniają warunek uzyskania minimalnej liczby punktów, która stanowi równowartość punktów, które rolnik otrzymałby w sytuacji realizacji na co najmniej 25 % powierzchni użytków rolnych najwyżej punktowanej praktyki (5 pkt/ha).
Praktyki w ramach płatności do rolnictwa węglowego i zarządzania składnikami odżywczymi:
Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt
Celem praktyki jest ochrona bioróżnorodności poprzez właściwe gospodarowanie na trwałych użytkach zielonych (TUZ) o niskiej wartości produkcyjnej, prowadzenie racjonalnego wypasu zwierząt, przeciwdziałanie negatywnemu trendowi zaprzestawania utrzymywania zwierząt trawożernych w gospodarstwach posiadających TUZ. Rolnicy, którzy będą realizować praktykę muszą:
- posiadać obsadę zwierząt trawożernych w gospodarstwie na poziomie co najmniej 0,3 DJP/ha na wszystkie trwałe użytki w gospodarstwie i maksymalnie 2 DJP/ha TUZ w okresie wegetacyjnym roślin;
- przestrzegać zakazu przeorywania TUZ w okresie realizacji ekoschematu.
Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe
Celem praktyki jest poprawa stanu i ochrona gleby w szczególności poprzez zwiększanie substancji organicznej w glebie. Rolnicy, którzy będą realizować praktykę, muszą:
- wysiać wsiewkę roślin bobowatych drobnonasiennych lub mieszanek z udziałem roślin bobowatych drobnonasiennych w uprawę główną lub
- wysiać międzyplony ozime w formie mieszanek utworzonych z co najmniej 2 gatunków roślin w terminie do 1 października i pozostawić na polu, co najmniej do 15 lutego następnego roku. W okresie utrzymania międzyplonu ozimego dopuszcza się jego mulczowanie, jednak nie wcześniej niż po 15 listopada.
- przestrzegać zakazu stosowania środków ochrony roślin na międzyplonach ozimych - przez okres ich utrzymania oraz w przypadku wsiewek śródplonowych - od momentu zbioru uprawy głównej przez co najmniej 8 tygodni lub do momentu wysiewu kolejnej uprawy głównej.
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia - wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem
Celem praktyki jest właściwe zarządzanie nawożeniem dostosowanym do zasobności gleb w azot, fosfor, potas, magnez, wapń i potrzeb roślin z wykorzystaniem analizy gleby i systemów wspomagania decyzji w zakresie nawożenia. Praktyka dzieli się na dwa warianty, w zależności od realizacji wariantu rolnicy będą musieli:
- w przypadku wariantu podstawowego - opracować i przestrzegać plan nawozowy do powierzchni gruntów ornych i trwałych użytków zielonych w gospodarstwie, opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby, określającego dawki składników pokarmowych (N, P, K i Mg oraz potrzeby wapnowania);
- w przypadku wariantu z wapnowaniem - obejmuje opisany wyżej zakres podstawowy rozszerzony o zastosowanie wapnowania, którego potrzeba wynika z przeprowadzonych badań gleby. Wsparcie do wapnowania przysługuje do powierzchni gruntów w gospodarstwie o pH poniżej lub równej 5,5, na których wykonywany jest zabieg wapnowania. Dofinansowanie w zakresie wapnowania do poszczególnych działek rolnych przysługuje nie częściej niż raz na 4 lata.
Zróżnicowana struktura upraw
Celem praktyki jest poprawa jakości gleby i potrzeba odbudowy materii organicznej poprzez wzbogacenie struktury upraw o gatunki roślin, które wpływają zarówno na dodatni bilans substancji organicznej, jak i na zwiększanie się różnorodności biologicznej. Realizacja tej praktyki będzie polegała na:
- uprawie co najmniej 3 różnych upraw na gruntach ornych w gospodarstwie, przy czym uprawa główna w strukturze zasiewów nie może przekroczyć 65% i udział najmniejszej uprawy, nie może być mniejszy niż 10%;
- wysiewie co najmniej 20% w strukturze upraw gatunków roślin mających pozytywny wpływ na bilans substancji organicznej np. bobowate;
- udziale w strukturze zasiewów łącznie zbóż i rzepaku nie więcej niż 65%;
- udziale nie więcej niż 30% upraw mających ujemny wpływ na bilans substancji organicznej np.: roślin okopowych.
Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji
Celem praktyki jest ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery i polega na:
- wymieszaniu określonej ilości obornika z glebą maksymalnie w ciągu 12 godzin od aplikacji na gruncie ornym;
- potwierdzeniu realizacji tej praktyki za pomocą tzw. zdjęcia geotagowanego przy wykorzystaniu aplikacji udostępnionej przez ARiMR.
Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo
Celem praktyki jest ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery i polega na stosowaniu określonej ilości płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych.
Uproszczone systemy uprawy
Celem praktyki jest zachowanie naturalnych zasobów przyrody przy równoczesnym osiąganiu zadowalających plonów. Realizacja praktyki będzie polegała na uprawie roślin w systemie bezorkowym lub uprawie pasowej (strip-till), to znaczy że zabiegi uprawowe wykonywane będą w zespole uprawek pożniwnych i przedsiewnych z wyłączeniem uprawy płużnej, a także pozostawieniu na polu całości resztek pożniwnych w formie mulczu.
Wymieszanie słomy z glebą
Celem praktyki jest wykorzystanie słomy do utrzymywania lub zwiększania poziomu zawartości substancji organicznej, jak i składników pokarmowych w glebach. Realizacja praktyki będzie polegała na rozdrobnieniu i wymieszaniu całej słomy z glebą lub jej przyoranie po zbiorze plonu głównego na gruntach ornych.
Integrowana produkcja roślin
Ekoschemat polega na wspieraniu produkcji roślinnej prowadzonej zgodnie z metodykami Integrowanej produkcji roślin poświadczającego ją posiadanym certyfikatem krajowego systemu jakości - Integrowana Produkcja Roślin (IP), który funkcjonuje na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Dz. U. z 2020 poz. 2097) w danym roku.
Dodatkowo rolnik musi zachować, w danym roku kalendarzowym, wszystkie posiadane w gospodarstwie trwałe użytki zielone. Płatność zostanie przyznana do powierzchni upraw, z których pochodzą produkty roślinne opatrzone w danym roku certyfikatem Integrowanej Produkcji Roślin oraz do powierzchni trwałych użytków zielonych odpowiadającej równowartości powierzchni upraw z których pochodzą produkty roślinne opatrzone w danym roku certyfikatem Integrowanej Produkcji Roślin.
Biologiczna ochrona upraw
Interwencja polega na zastosowaniu na danej uprawie środka ochrony roślin zawierającego mikroorganizmy jako substancje czynne zgodnie z etykietą danego środka, co ma wyeliminować konieczność wykonania zabiegu chemicznego.
Preparaty mikrobiologiczne muszą być zarejestrowane jako środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Zabieg chemicznym środkiem ochrony będzie dopuszczony tylko w ostateczności, gdy nie będzie możliwa eliminacja patogenów poprzez preparaty mikrobiologiczne.
Płatność przyznawana będzie do powierzchni gruntów rolnych, na których zostanie zastosowany środek biologiczny.
Dobrostan zwierząt
Ekoschemat „Dobrostan zwierząt” można realizować w ramach następujących wariantów:
- Dobrostan krów mlecznych.
- Dobrostan krów mamek utrzymywanych w pomieszczeniach lub w budynkach.
- Dobrostan krów mamek utrzymywanych w systemie otwartym.
- Dobrostan opasów.
- Dobrostan owiec.
- Dobrostan kur niosek.
- Dobrostan kurcząt brojlerów.
- Dobrostan indyków utrzymywanych z przeznaczeniem na produkcję mięsa.
- Dobrostan koni utrzymywanych w pomieszczeniach lub w budynkach.
- Dobrostan koni utrzymywanych w systemie otwartym.
- Dobrostan kóz.
- Dobrostan loch.
- Dobrostan tuczników.
Ekoschemat „Dobrostan zwierząt” stanowi kontynuację wsparcia dla gatunków/grup zwierząt objętych działaniem Dobrostan zwierząt w ramach PROW 2014-2020 w odniesieniu do świń, krów i owiec. Zakres wsparcia został rozszerzony o nowe gatunki/grupy technologiczne zwierząt, tj.: konie, kozy, bydło opasowe, drób (kury nioski, kurczęta brojlery, indyki z przeznaczeniem na produkcję mięsa).
Dobrostan krów mlecznych – wypas
Krowom mlecznym zapewnia się co najmniej 120 dni wypasu w sezonie wegetacyjnym, bez uwięzi (przez min. 6 godz. dziennie) – wymóg ten może być realizowany jako odrębna praktyka dla krów mlecznych, bez konieczności spełnienia podstawowego warunku przystąpienia do ekoschematu, tj. zapewnienia zwiększonej o co najmniej 20% powierzchni bytowej w pomieszczeniach.
Dobrostan krów mlecznych – inne wymogi
- zwiększona o co najmniej 20% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach lub budynkach,
- zwiększona o co najmniej 50% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach lub budynkach,
- utrzymanie na ściółce,
- zapewnienie wybiegu (przez co najmniej 4 godz. dziennie w okresie referencyjnym, tj. od dnia złożenia wniosku o przyznanie płatności do dnia 14 marca następnego roku)
- późniejsze odsadzanie cieląt (nie wcześniej niż w piątym dniu od dnia ich urodzenia).
Dobrostan krów mamek
Wymogami objęte są krowy mamki, cielęta, opasy o masie ciała do 300 kg i jałówki użytkowane w kierunku mięsnym lub typie użytkowym kombinowanym o mięsnym kierunku ich użytkowania. Zwierzętom tym zapewnia się:
- zwiększona o co najmniej 20% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach lub budynkach,
- zwiększona o co najmniej 50% powierzchnia bytowa w pomieszczeniach lub budynkach,
- utrzymanie na ściółce,
- zapewnienie wybiegu (przez co najmniej 4 godz. dziennie w okresie referencyjnym, tj. od dnia złożenia wniosku o przyznanie płatności do dnia 14 marca następnego roku),
- zapewnienie wypasu - wypasanie bez uwięzi wszystkich utrzymywanych w gospodarstwie rolnym krów mamek, cieląt, jałówek i opasów o masie ciała do 300 kg co najmniej 6 godzin dziennie, przez co najmniej 120 dni w okresie pastwiskowym, tj. od dnia 1 kwietnia do dnia 30 września roku złożenia wniosku o przyznanie płatności, przez min. 6 godz. dziennie).
Dobrostan opasów
Opasom zapewnia się zwiększoną o co najmniej 20% powierzchnię bytową w pomieszczeniach. W przypadku opasów, które nie pochodzą od krów mamek objętych interwencją – do płatności kwalifikuje się bydło opasowe w wieku od ukończenia 4 miesiąca życia, do ukończenia 18 miesiąca życia, utrzymywane w danym gospodarstwie w tym okresie co najmniej 120 dni. W przypadku opasów, które pochodzą od krów mamek objętych interwencją – do płatności kwalifikuje się bydło opasowe o masie ciała powyżej 300 kg do ukończenia 18 miesiąca życia, utrzymywane w danym gospodarstwie w tym okresie, co najmniej 120 dni.
Opasom można zapewnić:
- zwiększoną o co najmniej 20% powierzchnię bytową w pomieszczeniach,
- zwiększoną o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach,
- utrzymanie na ściółce ze słomy lub wydzielenie części ze ściółką ze słomy o powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek zwierząt,
- zapewnienie wybiegu przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok,
- zapewnienie wypasu przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym (przez min. 6 godz. dziennie).
Dobrostan owiec
Zapewnienie wszystkim grupom technologicznym zwierząt z gatunku owca domowa wypasu lub dostępu do wybiegu przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym oraz zwiększoną o co najmniej 20% powierzchnię bytową w pomieszczeniach.
Dobrostan kóz
Zapewnienie wszystkim grupom technologicznym zwierząt z gatunku koza domowa utrzymywania bez uwięzi oraz zwiększoną co najmniej o 20% powierzchnię bytową w pomieszczeniach. Dostęp do wybiegu przez cały rok oraz wypas przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym.
Dobrostan koni
Minimalna liczba posiadanych zwierząt – 2 szt. koni w wieku co najmniej 24 miesiące. Do płatności nie kwalifikują się konie utrzymywane w dzikich lub półdzikich warunkach.
Konie utrzymywane w pomieszczeniach
Konie są utrzymywanie bez uwięzi i mają zapewniony w sezonie wegetacyjnym wypas lub dostęp do powierzchni zewnętrznych przez co najmniej 140 dni (przez min. 6 godz. dziennie), a poza sezonem wegetacyjnym dostęp do powierzchni zewnętrznych lub biegalni przez min. 2 godz. dziennie o powiększonej powierzchni. Mają zapewnione boksy lub w przypadku utrzymywania wolnostanowiskowego – powierzchni zwiększonej co najmniej o 20%.
Konie utrzymywane w systemie otwartym
Konie mają zapewnione zadaszenia o powierzchni pozwalającej na jednoczesne przebywanie wszystkich koni pod tym zadaszeniem, zapewnioną ściółkę pod zadaszeniem oraz zwiększoną powierzchnię zewnętrzną i wynosi co najmniej 0,12 ha w przeliczeniu na jedno zwierze.
Dobrostan kur niosek
Podmiot posiada nadany numeru weterynaryjny oraz minimalną liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk zgodnie z obowiązującymi przepisami – 350. Obowiązuje zakaz przycinania dziobów, utrzymanie bez klatek na ściółce. Zwiększona powierzchnia bytowa w kurniku – obsada nie większa niż 7 szt./m2 powierzchni użytkowej podłogi oraz zwiększona dostępność gniazd: w przypadku stosowania gniazd pojedynczych – nie więcej niż 5 kur niosek/gniazdo, a w przypadku gniazd grupowych – nie więcej niż 96 kur niosek/m2 powierzchni gniazda. Zapewnienie grzędy o długości min. 0,2 m/kurę nioskę, stały dostępu do bezpiecznych materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę.
Dobrostan kurcząt brojlerów
Podmiot utrzymujący kurczęta brojlery jest zarejestrowany zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Minimalna liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk zgodnie z obowiązującymi przepisami – 500. Zapewnienie zwiększonej powierzchni bytowej w kurniku – maksymalne zagęszczenie obsady nie większe niż 30 kg/m2 i jednocześnie nie większe niż 20 szt./m2 oraz zapewnienie minimum 6 godzin fazy ciemnej/dobę następującej po fazie jasnej oświetlenia. Stały dostęp do bezpiecznych materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę.
Dobrostan indyków
Podmiot utrzymujący indyki z przeznaczeniem na produkcję mięsa jest zarejestrowany zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Minimalna liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk zgodnie z obowiązującymi przepisami – 100. Zapewnienie zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniu – maksymalne zagęszczenie obsady nie większe niż 50 kg/m2 oraz 8 godzin fazy ciemnej/dobę następującej po fazie jasnej oświetlenia. Stały dostęp do bezpiecznych materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę.
Dobrostan loch
Lochom należy zapewnić zwiększoną o co najmniej 20% powierzchnię bytową w pomieszczeniach. Wszystkie lochy w gospodarstwie są indywidualnie oznakowane i zarejestrowane zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.
Lochy nie są utrzymywane w systemie jarzmowym; dopuszcza się jednak utrzymywanie loch w jarzmie w okresie okołoporodowym, jednak nie dłużej niż przez 14 dni,
Lochom można również zapewnić:
- zwiększoną o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach,
- ściółkę ze słomy na powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek,
- późniejsze odsadzanie prosiąt – nie wcześniej niż w 35 dniu od dnia ich urodzenia.
Dobrostan tuczników
Tucznikom należy zapewnić zwiększoną o co najmniej 20% powierzchnię bytową w pomieszczeniach.
Do płatności kwalifikują się tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w gospodarstwach realizujących interwencję dotyczącą dobrostanu loch lub tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w siedzibie stada położonej nie dalej niż ok. 50 km od siedziby stada, w której będą utrzymywane tuczniki, w odniesieniu do których realizowany jest dobrostan tuczników.
Tucznikom można zapewnić:
- zwiększoną o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach,
- ściółkę ze słomy na powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek zwierząt.